Syzyfowe prace - 1890   odcinek 4

Marcin Borowicz to syn szlachcica, który zostaje oddany do wiejskiej szkółki w celu przygotowania do nauki w gimnazjum. Chłopiec jest bardzo samotny wśród obcych ludzi w odpychającej chłodem szkole. Po jej ukończeniu przenosi się do Kielc, gdzie tym łatwiej staje się ofiarą zaborczych rusyfikatorów. Swoje zniewolenie dostrzega dopiero w atmosferze działań patriotycznych inspirowanych przez nowego kolegę, Bernarda Zygiera. Borowicz zakochuje się też w pensjonarce Birucie. Jednak po maturze dziewczyna wraz z rodziną wyjeżdża w głąb Rosji. Drugi z bohaterów, Andrzej Radek to chłopski syn, który z uporem zdobywa wiedzę. Zdarzenia, w których chłopcy wzajemnie sobie pomagają, stają się początkiem ich przyjaźni. Scenariusz powstał na podstawie powieści Stefana Żeromskiego. Andrzej Radek pracuje jako korepetytor, dorabiając pisaniem prac za bogatych kolegów. Przedrzeźniają oni nieobytego chłopaka, ośmieszając w oczach profesorów. Gdy podczas lekcji dochodzi do bójki, Andrzej zostaje usunięty z gimnazjum. Dzięki wstawiennictwu Borowicza i interwencji profesora Zabielskiego dyrektor przebacza chłopakowi. Koledzy podziwiają Marcina za ten wyczyn i zapraszają na tajne zebranie. Tymczasem on zakochuje się w pięknej Birucie.